 |
Đồ ăn nhẹ “Xu hướng nóng” ở Việt Nam: Từ các sản phẩm chất thải đến ngành thương mại hàng tỷ đô la giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc |
|
Trung Quốc thắt chặt kiểm soát, trái cây “những mảnh đắt tiền” ở Việt Nam đã giảm đáng kể: giải pháp nào cho các doanh nghiệp? |
Xuất khẩu tôm của Việt Nam bùng nổ nhờ thị trường Trung Quốc
Theo Hiệp hội Xử lý và Xuất khẩu Hải sản Việt Nam (VASEP), vào tháng 1 năm 2025, xuất khẩu tôm của Việt Nam đã đạt 311 triệu đô la Mỹ, tăng 28% so với cùng kỳ năm ngoái. Động lực tăng chủ yếu đến từ nhu cầu nhập khẩu mạnh mẽ từ Trung Quốc để phục vụ Tết Nguyên đán.
Đặc biệt, tôm hùm là mặt hàng phổ biến nhất, chủ yếu cho phân khúc tiêu thụ cao. Trung Quốc hiện chiếm 98-99% tổng sản lượng tôm hùm của Việt Nam. Chỉ riêng vào tháng 1 năm 2025, xuất khẩu tôm hùm sang Trung Quốc đã đạt 70 triệu đô la Mỹ (gần 1.800 tỷ đồng), tăng 9 lần so với cùng kỳ năm 2024 và chiếm gần 50% tổng doanh thu xuất khẩu hải sản sang Trung Quốc.
 |
Ngoài ra, tổng giá trị xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) đã đạt 118 triệu đô la Mỹ, tăng 179% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy sự hấp dẫn mạnh mẽ của tôm Việt Nam trong thị trường đông dân nhất thế giới.
Tuy nhiên, theo VASEP, các mặt hàng phổ biến như tôm trắng, tôm Tiger đen có thể chậm lại trong tương lai gần do cạnh tranh với nguồn cung trong nước của Trung Quốc. Tuy nhiên, phân khúc tôm phân lớp cao như tôm hùm vẫn có tiềm năng phát triển lớn, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu thực phẩm xa xỉ ở Trung Quốc tiếp tục tăng.
Ngoài Trung Quốc, thị trường Liên minh châu Âu (EU) cũng có dấu hiệu thịnh vượng. Xuất khẩu tôm sang EU vào tháng 1 năm 2025 đạt hơn 34 triệu USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Một số thị trường khác như Anh và Thụy Sĩ cũng ghi nhận sự tăng trưởng tích cực.
Ngược lại, thị trường Mỹ có xu hướng suy giảm. Xuất khẩu tôm sang Mỹ vào tháng 1 năm 2025 chỉ đạt 36 triệu đô la Mỹ, giảm 13% so với cùng kỳ. Điều này phản ánh các rủi ro từ các loại thuế chống đối và chống bắt lửa, cũng như các chính sách thương mại không thể đoán trước theo Tổng thống Trump. Theo VASEP, các doanh nghiệp xuất khẩu cần giám sát chặt chẽ các chính sách từ Hoa Kỳ để chủ động điều chỉnh chiến lược kinh doanh.
Ngành công nghiệp tôm Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức
Mặc dù sự tăng trưởng ấn tượng trong tháng đầu tiên của năm 2025, ngành công nghiệp tôm của Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn. Việc cung cấp nguyên liệu thô phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh, biến đổi khí hậu và thời tiết bất lợi. Nếu vấn đề này không được giải quyết, xuất khẩu tôm vào tháng Hai có thể phải đối mặt với nhiều trở ngại.
 |
Theo kế hoạch, xuất khẩu tôm của Việt Nam vào năm 2025 nhằm đạt 4 – 4,3 tỷ USD. Để đạt được con số này, VASEP khuyến nghị các doanh nghiệp cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, mở rộng sang EU, Nhật Bản, ASEAN … Đồng thời, tập trung vào phân khúc tôm cao để tăng giá trị sản phẩm và giảm sự phụ thuộc vào thị trường Hoa Kỳ.
Ngoài ra, đảm bảo chất lượng sản phẩm cũng rất quan trọng. Các doanh nghiệp cần cải thiện các tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng, đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt của thị trường quốc tế để duy trì lợi thế cạnh tranh.
Xuất khẩu tôm của Việt Nam đang có một khởi đầu tích cực vào năm 2025, đặc biệt là nhờ sự bùng nổ của thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, những thách thức từ việc cung cấp nguyên liệu thô, chính sách thuế quan từ Hoa Kỳ và biến động thị trường vẫn là những vấn đề mà ngành Tôm cần phải giải quyết.
Để duy trì động lực tăng trưởng, các doanh nghiệp xuất khẩu cần tích cực mở rộng thị trường, tập trung vào các sản phẩm có giá trị cao và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Với một chiến lược thích hợp, ngành công nghiệp tôm của Việt Nam có thể tiếp tục duy trì vị thế của mình trong thị trường quốc tế vào năm 2025.
